طاهر جبريل دكو
_14 _July _2017هـ الموافق 14-07-2017م, 07:22 PM
MAS'ALOLI CIKIN AZUMI WADANDA HUKUNCINSU KE IYA BUYA GA DAYAWA DAGA MUTANE
MUHIMMAN MAS'ALOLIN DA HUKUNCINSU KE IYA VUYA DANGANE DA AZUMI
Amsawar Shehin Malami, Abdul'aziz xan Abdullahi Ibnu-baaz, Allah yayi masa rahama, amin
NA XAYA DA NA BIYU:
YIN MAFARKI BAYA KARYA AZUMI,
HAKA KUMA JINKIRTA YIN WANKAN JANABA
Tambaya: Idan mai azumi ya yi mafarki a cikin yinin ramadhana Shin azuminsa yana lalacewa, ko a'a? kuma shin wajibi ne akansa ya yi gaggawan yin wanka? Kuma shin ya halatta a jinkirta wankan janaba dana haila da kuma na biki? ([1])
Amsa: Shi dai mafarki baya lalata azumi; saboda ya kan kasance ne ba da zavin Shi mai yin azumin ba, Amma kuma wajibi ne akansa ya yi wanka matuqar ya ga ruwan maniyyi, da kuma zai yi mafarki bayan sallar asubah, amma sai ya jinkirta wankansa har zuwa lokacin sallar azahar to da babu laifi cikin hakan, haka kuma da zai yi jima'i da matarsa cikin dare amma sai ya jinkirta wankansa zuwa bayan fudowar alfijir to babu qunci akansa cikin hakan, saboda ya tabbata daga Annabi (صلى الله عليه وسلم) cewa:
«كَانَ يُصْبِحُ جُنُبًا مِنْ جِمَاعٍ ثُمَّ يَغْتَسِل ويَصُومُ».
"Lallai Shi ya kasance yana wayan gari da janaba sakamakon jima'i, sannan sai ya yi wanka ya kuma yi azumi"([2]).
Haka itama mace mai haila da mai jinin biqi (haihuwa), da za su yi tsarki da daddare saidai kuma basu samu su ka yi wanka ba sai bayan ketowan alfijir to basu da wata matsala; kuma azuminsu ingantacce ne. Saidai kuma baya halatta a gare su, haka Shima mai janaba su jinkirta wankan zuwa futowar rana, saboda wajibi ne akansu su yi gaggawar yin wanka gabanin fudowar rana; domin su samu su yi sallah a cikin lokacinta, kuma wajibi ne ga namiji ya yi gaggawan yin wanka don ya riski sallar asuba a cikin jam'i([3]). Kamar yadda wajibi ne ga mai haila da mai jinin biqi su yi gaggawan yin wanka idan suka ga alamun tsarki a cikin dare domin su sallaci sallar magriba da ishah na wannan daren, kamar yadda jama'a daga cikin sahabban Annabi (صلى الله عليه وسلم) su ka yi fatawa da haka, lamarin kuma haka ya ke da za su yi tsarkin a lokacin la'asar dole ne su yi gaggawan wanka domin su samu su sallaci azahar da la'asar gabanin faxuwar rana. Allah ne majibincin dacewa!
NA UKU DA NA HUXU:
AZUMI BAYA LALACEWA DA YIN MAFARKI
HAKA BAYA LALACEWA DA FITAR JINI KO AMAI:
Tambaya: Na kasance mai azumi sai na yi barci a masallaci, dana tashi sai na samu cewa na yi mafarki, Shin mafarkin yana da tasiri ga azumina? Tare da cewa banyi wanka ba sai kawai na yi sallah ba tare da nayi wankan ba.
Wata rana kuma dutse ya rotse min kai sai jini ya kwarara, Shin azumina ya lalace saboda fitan jini?
Dangane da amai kuma shin yana bata azumi ko a'a? Ina fatan a amfanar da ni? ([4])
Amsa: Lallai mafarki baya lalata azumi, kuma baya yi masa tasiri; saboda kasancewarsa yana fita ne ba a cikin zabin mutum ba, Sai dai kuma wajibi ne akansa ya yi wankan janaba idan har maniyyi ya fita daga gare shi, saboda Annabi (صلى الله عليه وسلم) yayin da aka tambaye shi kan haka, sai ya amsa da cewa mai mafarki zai yi wanka ne; idan har ya ga ruwa (maniyyi).
Sallar da ka aikata ta kuma ba tare da ka yi wanka ba wannan jahilci ne daga gare ka, abun kyama, kuma dole ne akanka ka sake sallah bayan ka yi wanka, kana mai tuba zuwa ga Allah (سبحان
MUHIMMAN MAS'ALOLIN DA HUKUNCINSU KE IYA VUYA DANGANE DA AZUMI
Amsawar Shehin Malami, Abdul'aziz xan Abdullahi Ibnu-baaz, Allah yayi masa rahama, amin
NA XAYA DA NA BIYU:
YIN MAFARKI BAYA KARYA AZUMI,
HAKA KUMA JINKIRTA YIN WANKAN JANABA
Tambaya: Idan mai azumi ya yi mafarki a cikin yinin ramadhana Shin azuminsa yana lalacewa, ko a'a? kuma shin wajibi ne akansa ya yi gaggawan yin wanka? Kuma shin ya halatta a jinkirta wankan janaba dana haila da kuma na biki? ([1])
Amsa: Shi dai mafarki baya lalata azumi; saboda ya kan kasance ne ba da zavin Shi mai yin azumin ba, Amma kuma wajibi ne akansa ya yi wanka matuqar ya ga ruwan maniyyi, da kuma zai yi mafarki bayan sallar asubah, amma sai ya jinkirta wankansa har zuwa lokacin sallar azahar to da babu laifi cikin hakan, haka kuma da zai yi jima'i da matarsa cikin dare amma sai ya jinkirta wankansa zuwa bayan fudowar alfijir to babu qunci akansa cikin hakan, saboda ya tabbata daga Annabi (صلى الله عليه وسلم) cewa:
«كَانَ يُصْبِحُ جُنُبًا مِنْ جِمَاعٍ ثُمَّ يَغْتَسِل ويَصُومُ».
"Lallai Shi ya kasance yana wayan gari da janaba sakamakon jima'i, sannan sai ya yi wanka ya kuma yi azumi"([2]).
Haka itama mace mai haila da mai jinin biqi (haihuwa), da za su yi tsarki da daddare saidai kuma basu samu su ka yi wanka ba sai bayan ketowan alfijir to basu da wata matsala; kuma azuminsu ingantacce ne. Saidai kuma baya halatta a gare su, haka Shima mai janaba su jinkirta wankan zuwa futowar rana, saboda wajibi ne akansu su yi gaggawar yin wanka gabanin fudowar rana; domin su samu su yi sallah a cikin lokacinta, kuma wajibi ne ga namiji ya yi gaggawan yin wanka don ya riski sallar asuba a cikin jam'i([3]). Kamar yadda wajibi ne ga mai haila da mai jinin biqi su yi gaggawan yin wanka idan suka ga alamun tsarki a cikin dare domin su sallaci sallar magriba da ishah na wannan daren, kamar yadda jama'a daga cikin sahabban Annabi (صلى الله عليه وسلم) su ka yi fatawa da haka, lamarin kuma haka ya ke da za su yi tsarkin a lokacin la'asar dole ne su yi gaggawan wanka domin su samu su sallaci azahar da la'asar gabanin faxuwar rana. Allah ne majibincin dacewa!
NA UKU DA NA HUXU:
AZUMI BAYA LALACEWA DA YIN MAFARKI
HAKA BAYA LALACEWA DA FITAR JINI KO AMAI:
Tambaya: Na kasance mai azumi sai na yi barci a masallaci, dana tashi sai na samu cewa na yi mafarki, Shin mafarkin yana da tasiri ga azumina? Tare da cewa banyi wanka ba sai kawai na yi sallah ba tare da nayi wankan ba.
Wata rana kuma dutse ya rotse min kai sai jini ya kwarara, Shin azumina ya lalace saboda fitan jini?
Dangane da amai kuma shin yana bata azumi ko a'a? Ina fatan a amfanar da ni? ([4])
Amsa: Lallai mafarki baya lalata azumi, kuma baya yi masa tasiri; saboda kasancewarsa yana fita ne ba a cikin zabin mutum ba, Sai dai kuma wajibi ne akansa ya yi wankan janaba idan har maniyyi ya fita daga gare shi, saboda Annabi (صلى الله عليه وسلم) yayin da aka tambaye shi kan haka, sai ya amsa da cewa mai mafarki zai yi wanka ne; idan har ya ga ruwa (maniyyi).
Sallar da ka aikata ta kuma ba tare da ka yi wanka ba wannan jahilci ne daga gare ka, abun kyama, kuma dole ne akanka ka sake sallah bayan ka yi wanka, kana mai tuba zuwa ga Allah (سبحان